De Belastingdienst en scheiden, leuker kunnen we het niet maken. Jaarlijks gaat er veel mis met de belastingaangifte na de scheiding. Dat komt enerzijds omdat er tijdens de scheiding door advocaten en mediators te weinig aandacht wordt besteed aan zaken rondom scheiden en de Belastingdienst. Anderzijds hebben veel scheidingsbegeleiders niet voldoende kennis in huis om scheidende partners ook op dit gebied goed te begeleiden met alle fiscale gevolgen van dien.
Meestal staat het maken van afspraken rondom de kinderen, het huis en de hypotheek, de alimentatie en het vermogen wel standaard op de agenda. De belastingregels verdienen echter net zoveel aandacht. Juist ook omdat de wetgeving rondom de Belastingdienst slechts zelden voor één uitleg vatbaar is. U kunt honderden euro’s besparen en verrassingen achteraf voorkomen door middel van goed fiscaal advies tijdens uw scheiding. Waar moet u rekening mee houden?
Zolang u beiden op 1 adres staat ingeschreven, heeft u een fiscaal partnerschap met elkaar. Dit verandert na uw scheiding. Op het moment dat u ieder op een eigen adres staat ingeschreven, en bij een huwelijk of geregistreerd partnerschap het verzoekschrift bij de rechtbank wordt ingediend, verbreekt u het fiscale partnerschap. In dat jaar kunt u voor bepaalde posten ervoor kiezen om het gehele jaar elkaars fiscale partners te blijven. Dat kan soms gunstig zijn, u moet dan dus wel samen aangifte doen. Belastingtechnisch kan het soms zelfs in uw voordeel zijn om het verzoekschrift tot echtscheiding later in te dienen ten gunste van bepaalde fiscale gevolgen. Of juist wat eerder in de afhandeling van uw scheiding. Uw Scheidingsplanner geeft u hierover graag advies.
De Belastingdienst bij een echtscheiding met een eigen woning
Vooral de eigen woning en de hypotheek is vaak een moeilijk onderwerp bij de belastingaangifte. Vragen die meespelen zijn wanneer u of uw ex-partner de woning heeft verlaten en of u samen nog als fiscale partners aangifte wilt doen. U moet in ieder geval de waarde van de woning met elkaar verdelen als u samen eigenaar bent van de woning. Hierbij kan er sprake zijn van overwaarde of onderwaarde. U moet dit met elkaar verrekenen, anders ziet de Belastingdienst dit mogelijk als een schenking en dat heeft weer allerlei andere gevolgen. Bij een overwaarde kunnen tevens de zogenoemde bijleenregeling en de verplichte aflossing van de hypotheekschuld meespelen. Dit heeft invloed op de hypotheekrenteaftrek van een eventueel nieuw aangekochte woning. Daarnaast zult u tevens voor de renteaftrek de tweejaarperiode volgens de scheidingsregel goed in de gaten moeten houden.
Hoeveel belasting moet ik betalen over de alimentatie?
De kinderalimentatie kent geen gevolgen voor uw belastingaangifte. Dit geldt niet voor de partneralimentatie. Voor de betaler is de partneralimentatie namelijk voor de belasting aftrekbaar en voor de ontvanger belast. Op basis van nieuwe belastingwetgeving wordt het percentage waartegen kan worden afgetrokken stapsgewijs afgebouwd naar 37% in 2023. Wat zijn echter de beste keuzes als u het bedrag van de partneralimentatie in één keer wilt afkopen? Hoe zit het bovendien als de partneralimentatie in natura uitbetaald wordt, bijvoorbeeld omdat de ex-partner de huur of de hypotheek van de woning betaalt? Ook hier is het belangrijk om vooraf alle gevolgen voor de Belastingdienst goed in kaart te brengen, voordat u een beslissing neemt.
De Belastingdienst en uw pensioen
Er worden tijdens een scheiding nog wel eens andere afspraken over de verdeling van het pensioen gemaakt. Bijvoorbeeld omdat één van de partners de overwaarde van de woning niet gefinancierd krijgt om de andere partner uit te kopen. De oplossing wordt dan soms gevonden in een uitruil van het recht op de overwaarde en het recht op het te verevenen pensioen. Volgens de Belastingdienst kan dit echter niet zomaar, dus laat u zich hierover goed adviseren.
De Belastingdienst en de verdeling van spaargeld en inboedel
U kunt samen afspraken maken over de verdeling van spaargeld en inboedel. Het kan zijn dat u belasting verschuldigd bent als de één meer krijgt dan de ander. Er is dan sprake van onder- of overbedeling en u moet dan misschien schenkbelasting betalen. Check dus goed de regels van de Belastingdienst alvorens u hierover samen afspraken maakt.
De inkomstenbelasting na de scheiding: wat moet u doen?
Een aantal belangrijke zaken waar u niet al te lang mee moet wachten zijn:
- DigiD aanvragen of wijzigen: het is belangrijk dat als u uit elkaar gaat u een eigen DigiD aanvraagt, als u die nog niet heeft. Heeft u al wel een eigen DigiD, wijzig dan uw wachtwoord.
- Kijk naar uw voorlopige aanslag inkomstenbelasting: door uw scheiding verandert uw financiële situatie. Dit heeft onvermijdelijk gevolgen voor de belasting die u betaalt of terugkrijgt. Zo mag u bijvoorbeeld de partneralimentatie die u betaalt opgeven als aftrekpost in uw aangifte. Als u echter partneralimentatie ontvangt, moet u belasting gaan betalen. Ook moet bij ver- en aankoop van een woning de voorlopige teruggaaf die u ontvangt, wellicht bijgesteld worden. Pas daarom, zodra uw nieuwe financiële situatie duidelijk is, uw voorlopige aanslag aan, zodat u financiële verrassingen kunt voorkomen.
- Algemene heffingskorting: ontvangt u nu een algemene heffingskorting en gaat u na de scheiding aan het werk of een uitkering aanvragen? Denk er dan aan dat u deze heffingskorting ook via uw werkgever of uitkeringsinstantie gaat ontvangen. Als u de algemene heffingskorting die u nu ontvangt niet stopzet, gaat u de korting dus dubbel ontvangen. Laat de korting dus stopzetten om te voorkomen dat u later een groot bedrag moet terugbetalen.
- Kindgebonden budget: het kindgebonden budget dat u ontvangt zal na uw scheiding zeer waarschijnlijk wijzigen. Dat geldt tevens voor uw eventuele kinderopvangtoeslag.
- Beoordeel ook goed welke invloed de scheiding heeft op eventuele toeslagen, zoals de huur- en zorgtoeslag.
Belastingdienst scheiden checklist
De Belastingdienst heeft een online checklist scheiden ontwikkeld, waarmee u uw persoonlijke checklist kunt samenstellen. Na het beantwoorden van vragen over uw persoonlijke situatie, krijgt u een overzicht te zien van welke zaken u moet gaan regelen.
De belastingaangifte na de scheiding: waar gaat het mis?
De Belastingdienst constateert jaarlijks veel fouten in de aangifte inkomstenbelasting na de scheiding. De oorzaak is dat scheidende partners te vaak als laatste of zelfs helemaal niet aan de belastingaangifte en de toeslagen denkt. Daarnaast is men over het algemeen niet op de hoogte van de wettelijke fiscale regels en mogelijkheden. Hierdoor kan men veel geld mislopen of juist een boete krijgen. De Belastingdienst geeft dan ook het advies om tijdens de scheiding direct de gemaakte afspraken fiscaal te laten te controleren.
Welke kosten van de scheiding zijn aftrekbaar?
Als aftrekposten van de scheiding kunt u alleen de kosten voor het verkrijgen of behouden van de partneralimentatie indienen. De alimentatiegerechtigde mag de door hem/haar hiervoor betaalde kosten als aftrekpost opvoeren voor de inkomstenbelasting. Deze aftrekposten bevatten om onder meer:
- Advocaatkosten/kosten mediator
- Telefoonkosten
- Portokosten
- Reiskosten
- Incassokosten
Wat kunnen wij voor u betekenen?
Scheiden en belasting, een hele klus. De belastingdienst geeft zelf niet voor niets de tip om een onafhankelijk adviseur in te schakelen, voordat u de afspraken vastlegt. Bij de Scheidingsplanner bent u aan het juiste adres, wij zijn experts in financieel en fiscaal advies bij uw scheiding. Wij helpen u om alle belastingzaken in kaart te brengen en bekijken samen met u wat de beste keuzes zijn. Zo weet u zeker wat de gevolgen zullen zijn voor uw belasting en toeslagen. Bovendien heeft u de zekerheid dat de gemaakte afspraken goed in uw echtscheidingsconvenant worden vastgelegd, zodat u later niet voor verrassingen komt te staan. Meer weten? Maak gerust een afspraak voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek.
Wilt u liever eerst rustig ons scheidingsboekje lezen?
