Veel mensen vergelijken een scheiding met een rollercoaster. Hoge pieken en diepe dalen wisselen elkaar voortdurend af en de emoties kunnen alle kanten opvliegen. Normale en dagelijkse dingen kunnen u soms ineens te veel worden. Die romantische film op televisie. Of dat speciale liedje van u samen op de radio. En intussen gaat het leven gewoon door alsof er niks aan de hand is. Uw werk, kinderen, huishouden en andere dingen hebben tenslotte ook uw aandacht nodig. Vaak is het een hectische tijd, met weinig ruimte voor het verwerken van uw verdriet en boosheid.
Eigenlijk verschillen de fasen van rouw bij een relatiebreuk niet van de rouwfasen bij het overlijden van een dierbare. Psychiater Elisabeth Kübler-Ross heeft de mogelijke rouwfasen wetenschappelijk onderzocht en in kaart gebracht. De vijf fasen van rouw bij een relatiebreuk zien er als volgt uit:
Ontkenning is een (on)bewuste weigering om de waarheid onder ogen zien; u kunt niet geloven dat uw relatie voorbij is. Het is een vorm van zelfbescherming: door de ontkenning kunt u nog even blijven geloven dat het niet waar is. Hiermee bepaalt u eveneens in welk tempo u de realiteit en uw verdriet toelaat.
Als de waarheid dat de relatiebreuk echt een feit is langzamerhand doordringt, volgt er vaak boosheid. Onder deze woede ligt vaak pijn verborgen. U bent boos op uzelf, uw partner en u wilt ook graag iemand de schuld geven. Ook wraakgevoelens komen in deze fase vaak voor.
3. Onderhandelen en vechten
In deze fase probeert men te onderhandelen. Daarnaast vecht men voor hun eigen belangen. Dit is een moeilijke fase in het proces, zeker als men niet bereid is water bij de wijn te doen. Mediation kan u helpen om de communicatie op gang te houden en er toch samen uit te komen.
4. Depressie
Tijdens de scheiding komt er veel op u af. Het regelen van zaken neemt veel tijd in beslag en u staat er bovendien ineens alleen voor. Het onderhandelen en communiceren met uw ex-partner verloopt daarnaast misschien niet soepel en u ziet wellicht door de bomen het bos niet meer. Dit kan leiden tot een gevoel van somberheid of zelfs depressiviteit. Vergeet daarom in deze fase niet om hulp in te roepen van familie en/of vrienden.
5. Aanvaarding
In principe de laatste fase. U accepteert de scheiding en het verdriet. U gaat weer plannen maken voor uw leven na de scheidingen en het lukt u om weer vooruit te kijken.
Is de volgorde van de rouwfasen een strikt gegeven?
Nee, de volgorde van de geschetste rouwfasen is geen vast gegeven. Het is namelijk zowel een rationeel als een emotioneel proces. Zo bent u zich rationeel waarschijnlijk best wel bewust van het feit dat uw relatie over is, uw emoties kunnen echter moeite hebben dit te accepteren. Daarnaast kunt u ook gewoon met een terugslag te maken krijgen, u zet dan als het ware een stap terug.
Hoelang duurt de rouw na een scheiding?
Het verschilt van persoon tot persoon hoelang de rouw na de scheiding duurt. Elke scheiding is anders en iedereen verwerkt op zijn eigen manier de scheiding. Zo kan bijvoorbeeld bij iemand het rouwproces al starten op het moment dat ze voor het eerst aan scheiden denken. Diegene neemt dan in stilte al afscheid van de relatie. Dat kan soms zelfs al voordat het onderwerp überhaupt met de partner is besproken. Heeft iemand de scheiding echter totaal niet zien aankomen, dan is het over het algemeen een heel ander verhaal. Door deze onverwachte klap duurt de rouw meestal langer. Besef u dus dat u en uw partner zich in een verschillende rouwfase kunnen bevinden.
Emoties na de scheiding
Een echtscheiding is een periode vol emoties, vooral als de scheiding niet uw keuze is geweest. Die emoties werken dan na de scheiding nog door. Uw gevoelens veranderen namelijk niet plotsklap op het moment dat uw scheiding definitief is uitgesproken. Het is ook zeer waarschijnlijk dat u uw partner na de scheiding gewoonweg mist in uw dagelijkse leven. Na jarenlang samenzijn staat u er ineens alleen voor. Uit onderzoek blijkt dat dit de meest voorkomende emoties zijn bij een scheiding:
- Machteloosheid 23%
- Woede 22%
- Pijn 21%
- Onzekerheid 12%
- Eenzaamheid 11%
- Berusting 11%
Overspannen of depressief door de scheiding
Zoals bij fase vier van het rouwproces heeft kunnen lezen, is depressiviteit niet ongewoon bij een scheiding. Zeker als het u maar niet lukt om na de scheiding weer op te krabbelen. Als u het bijvoorbeeld moeilijk vindt om de nieuwe situatie te aanvaarden en met uw emoties om te gaan, kunnen overspannenheid of depressiviteit een gevolg zijn. Met een nadruk op kunnen. Want uw karakter, uw ervaringen in het verleden en de steun die u uit uw omgeving krijgt, hebben veel invloed op hoe u met uw scheiding omgaat. Het is in deze periode extra fijn als u op een familielid of een goede vriend of vriendin kunt terugvallen waarmee u uw verhaal kunt delen of om leuke dingen mee te doen, zodat u uw leven na de scheiding weer richting kunt gaan geven.
Voelt u zich overspannen of depressief? Zoek professionele hulp om uw leven weer op te pakken. Zonder hulp is het vaak lastig om uit deze situatie te komen. En echt, u staat hierin niet alleen. Velen met u schakelen een professional in om de overspannenheid of depressiviteit te overwinnen. Contact opnemen met uw huisarts is een goede eerste stap om hulp te zoeken.
Praatgroep scheiding
Twijfelt u nog om hulp in te schakelen? Het bezoeken van een online forum over scheiden is misschien een minder grote stap voor u. Of misschien past een zelfhulpgroep of een praatgroep meer bij u. Zeker als uw sociale netwerk niet zo groot is, kunnen (online) gesprekken met mensen die in dezelfde situatie zitten al een hele troost zijn. Stichting Mind Korrelatie biedt bijvoorbeeld anonieme, professionele, psychische en psychosociale hulp, zowel telefonisch als online. En voor kinderen is Stichting Villa Pinedo een goed platform om ervaringen met leeftijdsgenoten te delen.
Hoe gaat wij met uw emoties om?
Bij de Scheidingsplanner houden wij oog voor u emoties. Wij besteden veel aandacht aan de scheidingsmelding; de redenen waarom u gaat scheiden. Wij kijken in welke fase van de rouwfase iedere partner zit en bespreken dit met elkaar. Zo krijgt u begrip voor uw eigen gevoelens, maar ook voor die van uw ex-partner. Merken wij dat een partner moeite heeft om een stap voorwaarts te zetten, dan adviseren wij u om hiervoor extra hulp in te schakelen.